English
Русский
Tədris proqramı Təsdiq edirəm
Azərbaycan Tibb Universiteti «II Uşaq xəstəlikləri» kafedrasının
«Uşaq xəstəlikləri» fənni üzrə müdiri, prof. N.S.Sultanova
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI İmza ____________________
(SİLLABUS) ____. _____________2023-ci il
SİLLABUS
(tələbələrin sərbəst işinin təşkili üçün tədris-metodik proqram)
Fakültə: İctimai səhiyyə fakültəsi
Kafedra: «II Uşaq xəstəlikləri»
Semestr: VIII – (yaz semestri)
Tədris ili: 2022/2023
Kurs: IV
Fənni tədris edən müəllim: kafedranın professor-müəllim heyəti
Tədris yükü: praktika 50 saat + mühazirə 10 saat
Tədris üsulları: praktiki məşğələ (4 saat), mühazirə (2 saat)
Fənnin kodu: İPF-B39
Fənnin növü: məcburi
Fənnin krediti: 4 (3kredit (45 saat))
Fənnin tədris formasi: əyani
Fənnin tədris dili: azərbaycan, rus, ingilis
Kafedranin əlaqə nömrələri: +994 51 599 06 24
E/mail: [email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxtda başqa fənlərin tədris olunması zərurəti yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Uşaq xəstəlikləri kafedrasında IV kurs ictimai səhiyyəfakultəsi tələbələri Uşaq xəstəxanasının və poliklinikanın struktu, sahə pediatrının və tibb bacısının vəzifələri, qidalanmanın növləri,yenidoğulan və vaxtından əvvəl döğulan uşaqların xüsusiyyətləri, onların anatomo-fizioloji xüsusiyyətləri, xarici mühitə adaptasiyası, adaptasiya pozğunluqları və onların korreksiyası, yenidoğulanların sağlamlıq və kliniki qrupları, risk qrupuna daxil olanyenidoğulanlar, onların xəstəlikləri, müalicəsi və yenidoğulanlarla əlaqədar olan bütün problemlərin geniş şəhri verilir. Bunlarla yanaşı, yenidoğulanların sağlamlıq vəziyyətinə təsir edən çox saylı faktorlar - antenatal dövrdə müxtəlif mənfi amillərin təsiri, o, cümlədən ananın sağlamlıq vəziyyəti, müxtəlif xəstəlikləri, ana-cift-döl qan dövranı pozğunluqları, anadangəlmə inkişaf qüsurları, dölün xəstəlikləri, bətndaxili infeksiyaların diferensial diaqnostikası və müalicə prinsipləri və s. patoloji proseslərin artıq bətndaxili dövrdə formalaşmasına səbəb olur ki, bu da uşagın patologiya ilə doğulmasına və gələcəkdəxəstələnmə, əlillik və ölüm göstəricilərinin rastgəlmə tezliyinin xeyli artması ilə çox böyük sosual problemə çevrilir.Təbii ki, problemə yanaşma, onun həlli elmi müddəalara əsaslanmalıdır. Ona görə də tələbələrin özlərinin cəlb edilməsi ilə kasfedrada elmi tədqiqat işləri aparılır, tələbələr diaqnostika və müalicədə istifadə olunan ən müasir avadanlıqlarla, onların iş prinsipi ilə yaxından tanış olur, qeyd edilən məsələlərin həlli barədə onlara şərh verilir.
IV kurs Ictimai səhiyyəfakultəsinin tələbələri erkən yaş dövrlərində rast gələn patologiyaların – raxit, spazmofiliya, xroniki qida pozğunluqları, kəskin respirator infeksiyaların diferensial diaqnostikası, müalicə prinsipləri, uşaqlara təcili yardım və reanimasiya tədbirləri, uşaq əhalisinə poliklinika xidmətinin əsaslarını öyrənirlər.
KURSUN MƏQSƏDİ:
IV kursda Ictimai səhiyyəfakultəsinin tələbələrinə «Uşaq xəstəlikləri» fənninin tədrisində neonatal və erkən yaş dövrlərindən asılı olaraq uşaq xəstəliklərinin etiologiyası, patogenezi, klinikası, diaqnostikası və diferensasiyası, müalicə üsullarının öyrədilməsi və onların bacarıq və vərdişlərlə sərbəst işlərlə tamamlanmalıdır.
Erkən yaş dövrünün tədrisində əsas məqsəd uşaqların bətndaxili dövrdə harmonik inkişafını təmin etmək üçün, müvafiq profilaktik tədbirlər sisteminin işlənibhazırlanması, xəstə uşaqlara erkən diaqnostik və proqnostik meyarları təyin etməklə, beynəlxalqsübutedici təbabətə əsaslanan müalicə sxemlərinin istifadəsinin əsaslandırılmasıdır. Bu məqsədlə tədris prosesində pediatriyanın müxtəlif aspektlərinə həsr edilmiş mövzular geniş işıqlandırılmışdır.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənn tədris edilib qurtarandan sonra, tələbələr yenidoğulan və erkən yaş dövrlərində olan uşaqların anatomo – fizioloji xüsusiyyətlərini, onlarda rast gəlinən xəstəlikləri, bu xəstəliklərlə profilaktika və müalicə tədbirlər sistemini bilməlidirlər. Bunları əldə etmək üçün tələbələr ən müasir tibbi avadanlıqlar, onların iş prinsipi, ilkin diaqnostik və proqnostik markerlərin öyrənilməsi, diaqnozu düzgün müəyyənləşdirməklə müalicə tədbirlərini düzgün seçmək təcrübəsini əldə edəcəklər.
İCTIMAI SƏHIYYƏ FAKULTƏSININ TƏLƏBƏLƏRI ÜÇÜN «UŞAQ XƏSTƏLIKLƏRI» FƏNNINDƏN PRAKTIK MƏŞGƏLƏLƏRIN MÖVZU PLANI
IV KURS (YAZ SEMESTRI)
|
№
|
Mövzu |
Saat |
|
1. |
Uşaq xəstəxanasının və poliklinikasının təşkili və iş prinsipləri. Sağlamlıq qrupları. |
4 |
|
2. |
Uşaqlarda həzm sisteminin anatomo-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Təbii qidalanmanın üstün cəhətləri, texnikası, təşkili qaydaları. |
4 |
|
3. |
Vaxtında və vaxtından qabaq doğulan uşaqlar. Klinik xarakteristika. Yenidoğulanlarda sepsisin gediş xüsusiyyətləri. |
4 |
|
4. |
Xroniki qidalanma pozuntuları. Hipotrofiya, paratrofiya. Inkişaf səbəbləri. Dərəcələri, qidalanmanın xronik pozuntularının etiologiyası, patogenezi, təsnifatı. |
4 |
|
5. |
Uşaqlarda sümük sisteminin anatomo-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Süd və daimi dişlərin çıxma vaxtı, dişləmənin formalaşması. Raxit, etiologiya, patogenez. Klinikası, müalicə və profilaktikası. Spazmofiliya, klinik formaları. Spazmofilik qıcolmalarda yardım. |
4 |
|
6. |
Tənəffüs sisteminin anatomo-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Erkən yaşlı uşaqlarda pnevmoniyanın gediş xüsusiyyətləri. Təsnifatı, klinika və ağırlaşmalar. Kəskin bronxit və bronxiolitlə diferensial diaqnozu. |
4 |
|
7. |
Uşaqlarda ürək-qan damar sisteminin anatomo-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Revmatizm. Etiologiya, patogenez. Kisel Cons meyarları. Aktivlik dərəcələri, gedişi. |
4 |
|
8. |
Revmatoid artrit, sistem qırmızı qurd eşənəyi, qeyri – revmatik karditlə diferensial diaqnozu. Müalicə və profilaktika. |
4 |
|
9. |
Uşaqlarda xronik mədə-bağırsaq xəstəlikləri. Xroniki qastrit, mədə və onikibarmaq bağırsağın xora xəstəliyi, xolesistit, pankreatit. Etiopatogenez, klinika. Müalicə və profilaktika. Mədə-bağırsaq xəstəliklərində pəhrizin rolu. |
4 |
|
10. |
Uşaqlarda sidik-ifrazat sisteminin anatomo-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Uşaqlarda böyrək xəstəlikləri. Qlomerulonefrit, pieionefrit. Klinika, müalicə və profilaktika. |
4 |
|
11. |
Skarlatina. Difteriya. Göyöskürək. Etiologiya, patogenez, klinik formaları. Müalicə və profilaktika. |
4 |
|
12. |
Anemiyalar. Uşaqlarda leykoz. |
4 |
|
13. |
Hemorragik diatezlər: hemofiliya, trombositopenik purpura (Verlhof xəstəliyi). |
2 |
TƏCRÜBƏ MƏŞGƏLƏLƏRİNİN MÖVZULARI:
İCTİMAİ SƏHİYYƏ FAKÜLTƏSININ TƏLƏBƏLƏRI ÜÇÜN «UŞAQ XƏSTƏLIKLƏRI» FƏNNINDƏN MÜHAZIRƏLƏRIN MÖVZU PLANI
IV KURS (VIII SEMESTR)
|
№ |
Mövzu |
Saat |
|
1. |
Vaxtında doğulan və vaxtından qabaq doğulan uşaqlar. Klinik xarakteristika. Sepsis. Xronik qidalanma pozuntuları. Hipotrofiya, paratrofiya. İnkişaf səbəbləri. |
2 |
|
2. |
Uşaqlarda sümük sisteminin anatomik-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Süd və daimi dişlərin çıxma vaxtı, dişləmənin formalaşması. Raxit, etiologiya, patogenez. Klinik formaları. Müalicə və profilaktika. Spazmofiliya, klinik formaları. Spazmofilik qıcolmalarda yardım. |
2 |
|
3. |
Tənəffüs orqanlarının anatomik-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Uşaqlarda pnevmoniyalar. Təsnifat. Erkən yaşlı uşaqlarda gediş xüsusiyyətləri. Kəskin bronxit, bronxiolitlə differensial diaqnozu. |
2 |
|
4. |
Uşaqlarda ürək-qan damar sisteminin anatomik-fizioloji yaş xüsusiyyətləri. Revmatizm. Etiologiya, patogenez. Kisel Cons meyarları. Aktivlik dərəcələri, gedişi. Revmatoid artrit, sistem qırmızı qurd eşənəyi, qeyri-revmatik karditlə differensial diaqnozu. Müalicə və profilaktika. |
2 |
|
5. |
Anemiyalar. Uşaqlarda leykoz və hemorragik diatezlər: hemofiliya, trom-bositopenik purpura (Verlqof xəstəliyi). |
2 |
SƏRBƏST İŞ:
Semestr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi bir balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada,word faylı formasında, həcmi 4-5 səhifə (şrif – 12) olmalıdır.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plaqiatyolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL
VERİLMƏSİNİN SON TARİXİ
|
№ |
Mövzu |
Son həftə |
|
1. |
Qidalanmanın növləri. |
|
|
2. |
Vaxtında doğulan uşaqllar. |
|
|
3. |
Vaxtından əvvəl doğulanlar. |
|
|
4. |
Anadangəlmə inkişaf qüsurları. |
|
|
5. |
BDİ-ın diferensial diaqnostikası. |
|
|
6. |
Raxit, etiopatogenezi, klinikası, müalicə və profilaktikası. |
|
|
7. |
Spazmofiliya, etiopatogenezi, klinikası, müalicə və profilaktikası. |
|
|
8. |
Kəskin respirator virus infeksiyası. |
|
|
9. |
Yenidoğulanlarda tranzitor vəziyyətlər. |
|
|
10. |
Sadə və obstruktiv bronxitlər. |
|
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq nəzərə alınmayacaqdır.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnalda yazılır.
KLİNİK VƏ TƏCRÜBİ BACARIQLAR:
1. Başın müayinəsi və dairəsinin ölçülməsi.
2. Ön və arxa əmgəyin müayinəsi vəölçülməsi.
3. Anadangəlmə reflerslərin müayinəsi.
4. Ağciyərlərin Ambu kisəsi ilə ventilyasiyası.
5. Ürəyin qeyri-düz masajı.
6. Göbək damarlarının müayinəsi.
7. Qanın ümumi analizinin təhlili.
8. Nazofaringial zondun yeridilməsi.
9. Tənəffüs sisteminin müayinəsi.
10. Oksigen terapiya üsulları.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi olacaq:
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
Semestr ərzində minimum 3-4 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir. Kollokviumda iştirak etmədikdə jurnalda 0 (sıfır) bal qeyd olunacaqdır.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Hər bir sual bir baldır. Səhv cavablanan suallar düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
QEYD :
İmtahanda və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir, və yekun balın miqdarına uyğun olaraq aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A - «Əla»- 91 - 100
B - «Çox yaxşı» - 81 - 90
C - «Yaxşı»- 71 - 80
D - «Kafi» - 61 - 70
E - «Qənaətbəxş»- 51 – 60
F - «Qeyri kafi»- 51 baldan aşağı
SİLLABUS – İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
Bakalavr təhsilinin məzmunu tədris prosesinin planlaşdırılmasını, onun
həyata keçirilməsinin forma və metodlarını, tədris yükünün həcmini, tədris mərhələlərinin (semestrlərin) müddətini, tədris növlərini (mühazirə,təcrübə,laboratoriya məşğələləri və s.) ayrı-ayrı fənlərin həcmini, ixtisaslar üzrə təhsil proqramlarına qoyulan tələbləri əhatə edir.
Tədris prosesinin planlaşlırılması və təşkili tədris planları (nümunəvi işçi və fərdi) və fənlər üzrə işçi proqramları əsaslnda həyata keçirilir. Həmin sənədlərin forması və strukturu ali təhsil müəssisəsi tərəfindən müəyyənləşdirilr. Fənn proqramları ixtisaslar üzrə ali təhsil proqramlarının tələblərinə uyğun olaraq ali təhsil müəssisələri tərəfindən hazırlanır və müvafiq qaydada Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilir. Fənn proqramları əsasında işçi proqramlar (sillabuslar) hazırlanır və ali təhsil müəssisələri tərəfindən təsdiq edilir.
İşçi tədris proqramı (sillabus) – fənnin müvafiq proqramı əsasında hazırlanan və özündə tədris olunan fənnin təsvirini, onun hədəf və məqsədini, qısa məzmununu, dərslərin müddətini və növlərini, tələbənin müstəqil işi üçün tapşırıqları, onların yerinə yetirilməsi müddətini, məsləhət saatlarını, müəllim haqqında məlumatı, müəllimin tələblərini, qiymətləndirmə meyarlarını, aralıq qiymətləndirilmə cədvəlini, istifadə olunan ədəbiyyatın siyahısını özündə əks etdirən sənəddir.
ƏDƏBİYYAT
Kurs işi : Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmur.
Təcrübə : Bu fənn üzrə istehsalat təcrübəsi nəzıərdə tutulur.