Bizi izləyin:
Heydər Əliyev
Uşaq sağlamlığı və xəstəlikləri (Hərbi Tibb Fakültəsi)
Bölmələrimiz
Uşaq sağlamlığı və xəstəlikləri (Hərbi Tibb Fakültəsi)

 Yaz semestrlərində keçirilən fənlər

 

N

Fakültələr

Kurs

Fənlər

Auditoriya saatları

Mühazirə

Praktika

1

Hərbi Tibb Fakültəsi

III

Uşaq sağlamlığı və xəstəlikləri

10

35

 

 

Pediatriya uşaqların sağlam inkişafını təmin edən tibbi bilik və praktikanı öyrənir. Onun məqsədi doğuşdan yeniyetməliyə qədər uşaqlarda xəstəliklərin qarşısını almaq, erkən diaqnostika və müalicəni həyata keçirməkdir. Pediatriya həmçinin uşağın fiziki, psixoloji və sosial rifahını birlikdə qiymətləndirir. Bu elm uşaqlarda xəstəliklərin gedişini və müalicəyə reaksiyanı böyüklərdən fərqli şəkildə araşdıraraq fərdi yanaşma təklif edir. Pediatriya sağlam gələcək nəsil formalaşmasında, xəstəliklərin profilaktikasında və cəmiyyətin ümumi sağlamlıq səviyyəsinin yüksəldilməsində böyük rol oynayır.     

Təhsil pilləsi:  Bakalavriat

İxtisas: Hərbi Feldşerlik

Fənnin məqsədi: 

Pediatrik xəstələrdə müayinə vərdişlərinin  təkmilləşdirilməsi ilə yanaşı, klinik təfəkkürün və klinik diaqnoz qoymaq bacarmağının formalaşdırılması. Diferensial diaqnostika, müqayisəli təhlil vərdişlərinə yiyələnməsi, uşaq xəstəliklərin müalicəsinin əsas prinsiplərinin öyrənilməsi və tədbiq edilməsi bacarıqları bu fənnin vacib məqsədlərindəndir. Bununla yanaşı müxtəlif xəstəliklərin profilaktik tədbirlərin və təqib proqramının planının müəyyənləşdirilməsi uşaq xəstəlikləri fənninin məqsədlərinə aiddir. 

Fənnin təlim nəticəsi:

1.         Müxtəlif yaşlı uşaqların anatomo-fizioloji xüsusiyyətlərini fərqləndirməyə bacarmalıdır

2.         Xəstələrin  müayinəsində peşəkar həkimlik vərdişinə yiyələnməlidir,

3.         Ən çox rast gələn xəstəliklərin etiologiya və patogenezini izah etməyə bacarmalıdır 

4.         Diaqnostikada istifadə edilən klinik-laborator müayinə üsullarının təyin edə bilməlidir

5.         Pediatrik xəstəliklər zamanı mübarizə tədbirlərinin seçimini izah etməyi bacarmalıdır.

Fənnin məzmunu

Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilmiş məcburi fəndir.

Müalicə profilli kadrlarının hazırlanmasında pediatriya önəmli rol oynayır. Bu onunla əlaqədardır ki, yaşlılarda rast gələn bir çox funksional pozulmaların və xəstəliklərin  profilaktikası uşaq doğulduğu vaxtdan və bəzən də bətndaxili dövrdə həyata keçirilməlidir. Sonuncu isə ancaq uşaq orqanizminin xüsusiyyətlərinə yaxşı bələd olan, sağlam uşaqların bəslənməsi və böyüdülməsini, uşaq yaşları patologiyalarını, müasir müalicə və profilaktika metodlarını mükəmməl bilən həkim mütəxəssislər tərəfindən həyata keçirilə bilər.

Mövzu (mühazirə)

Readings (Ədəbiyyat)

Saat

1

Pediatriya haqqında qısa məlumat. Uşaq yaşının dövrləri. Fiziki və sinir psixi inkişafı. Erkən yaşlı uşaqlarda ən çox  rast gəlinən  patologiyalar – konsultasiyaları raxit, spazmofiliya, hipotrofiya.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. S.M.Qasımova, N.C.Quliyev, Ü.Ə.Əliyeva, Uşaq xəstəlikləri, /Dərslik/, Bakı 2016, 660 səhifə.
  3. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.

 

2

2

Uşaqlarda tənəffüs sistemi xəstəlikləri – kəskin  respirator xəstəlikləri, pnevmoniya, bronxit.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.
  3. Uşaq xəstəliklərinin propedevtikası. İ.İ. İsayev.  Bakı 2011, 571 səh.

2

3

Uşaqlarda həzm sistemi xəstəlikləri. Kəskin və xronik həzm pozğunluğu (sadə dispepsiya, qastroduodenit, pankreatit  qasteoenterokolit).

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.
  3. Uşaq xəstəliklərinin propedevtikası. İ.İ. İsayev.  Bakı 2011, 571 səh.

2

4

Uşaqlarda ürək-damar sistemi xəstəlikləri (revmatizm, AÜQ, vegetativ damar distoniyaları).

  1. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.
  3. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.

2

5

Uşaqlarda hava damcı infeksiyaları (qızılca, məxmərək, su çiçəyi,  epidemik parotit).

  1. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.
  3. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.

2

 

Mövzu (praktika)

Readings (Ədəbiyyat)

Saat

1

Uşaqlarda fiziki inkişaf. Antropometrik  ölçülərin aparılması.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. S.M.Qasımova, N.C.Quliyev, Ü.Ə.Əliyeva, Uşaq xəstəlikləri, /Dərslik/, Bakı 2016, 660 səhifə.
  3. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.
  4. Uşaq xəstəliklərinin propedevtikası. İ.İ. İsayev.  Bakı 2011, 571 səh.

2

2

Vaxtında və vaxtından qabaq doğulan uşaqlarda  dəri və selikli qişanın xüsusiyyətləri. Selikli qişa xəstəlikləri -  stomatitlər. 

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.

2

3

Yenidoğulmuşlarda dəri xəstəlikləri, göbək yarası və göbək qüdülünün xəstəlikləri. Qulluq qaydaları (çimizdirilmə,  göbəyin işlənməsi). İnfeksion xəstələrə aparılan qulluq qaydası.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. 2Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    H2üseynov. Bakı 2017,482səh.
  3. Uşaq xəstəliklərinin propedevtikası. İ.İ. İsayev.  Ba2kı 2011, 571 səh.

2

4

Doğuş zədələri (kefalohematoma, kəllədaxili zədələnmələr sınıq, çıxıqlar və s.) və qulluq qaydaları.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.

2

5

Qidalanma növləri və onların müasir prinsipləri.  Kontrol  çəkinin və  gündəlik qidanın  hesablanması qaydası.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.

2

6

Sümük əzələ sisteminin yaş  xüsusiyyətləri. Raxitin profilaktikası.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  3. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.

2

7

Uşaqlarda tənəffüs sisteminin anatomik-fizioloji xüsusiyyətləri,  tənəffüs yollarının iltihabı. Kəskin respirator virus   infeksiyası. Qulluq və müalicə qaydaları (damcı dərmanlarının istifadə qaydaları). Hipertermik və qıcolma sindromu.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  3. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.

2

8

Uşaqlarda bronxit və pnevmoniyanın xüsusiyyətləri. Tənəffüsün sayılması. Elektrosorucu ilə yuxarı tənəffüs  yollarının  təmizlənməsi. Antibakterial preparatların təyini və dozaların hesablanması.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  3. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.

2

9

Ürək-qan damar sisteminin anatomik-fizioloji xüsusiyyətləri. Nəbzin  sayılması və arterial təzyiqin ölçülməsi. Ürək-damar  xəstəliklərində ürək  çatışmazlığı zamanı qulluğun xüsusiyyətləri və rejim. Oksigen verilmə qaydası. Ürək qüsuru olan  uşaqlara qulluq qaydaları.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  3. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.

2

10

Uşaqlarda həzm sisteminin anatomik-fizioloji xüsusiyyətləri.  Pilorospazm və pilorostenoz.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  3. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.

2

11

Həzm sistemi xəstəliklərində  qusma, ishal və qəbizlik zamanı ilk yardım. Mədənin yuyulması,  imalənin aparılması.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh
  2. Pediatriya. İ.İ. İsayev, S.Q. Xanməmmədova, R.R Məmmədova, N.Q.    Hüseynov. Bakı 2017,482səh.

2

12

Kəskin və xronik qastritlər. Qulluq və müalicə qaydaları (dərmanların istifadə qaydaları). Profilaktika.

  1. A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh.
  2. N.A. Hüseynova, N.C.Quliyev və b. Uşaq 2qastroenterologiyası /Dərs vəsaiti/ 2013, 391 səh.
  3. N.A. Hüseynova, N.C. Quliyev və b. Pediatriyada pəhriz terapiyası /Dərs vəsaiti/ 2014, 276 səh.

2

13

Uşaqlarda sidik-ifrazat sisteminin anatomik-fizioloji  xüsusiyyətləri. Sistit. Sidiyin yığılma qaydası, diurezin təyini.

A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh

2

14

Pielonefrit. Qlomerulonefrit. Zimnitski sınağı.

A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh

2

15

Uşaqlarda bağırsaq infeksiyaları (dizenteriya, salmonelyoz, koli infeksiya). Fəsadlar və onların  qarşısının alınması. Profilaktikası Nəcisin (ümumi, bakterioloji və disbakterioz üçün)  götürülməsi və müayinəsi.

A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh

2

16

Virus hepatiti. Fəsadlar və onların  qarşısının alınması. Profilaktikası.

A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh

2

17

Difteriya. Əsnək və burundan yaxmanın götürülməsi. Qızılca. Xəstəyə qulluq. Profilaktik peyvəndlərin təqvimi.

A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh

2

18

Məxmərək. Skarlatina. Su çiçəyi. Xəstəyə qulluq.

A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/  Bakı 2018, 558 səh

2