English
Русский
Payız semestrlərində keçirilən fənlər
|
N |
Fakültələr |
Kurs |
Fənlər |
Auditoriya saatları |
|
|
Mühazirə |
Praktika |
||||
|
1 |
İctimai Səhiyyə Fakültəsi |
III |
Pediatriyada Tibb bacılığı -2 |
30 |
60 |
Pediatriya uşaqların sağlam inkişafını təmin edən tibbi bilik və praktikanı öyrənir. Onun məqsədi doğuşdan yeniyetməliyə qədər uşaqlarda xəstəliklərin qarşısını almaq, erkən diaqnostika və müalicəni həyata keçirməkdir. Pediatriya həmçinin uşağın fiziki, psixoloji və sosial rifahını birlikdə qiymətləndirir. Bu elm uşaqlarda xəstəliklərin gedişini və müalicəyə reaksiyanı böyüklərdən fərqli şəkildə araşdıraraq fərdi yanaşma təklif edir. Pediatriya sağlam gələcək nəsil formalaşmasında, xəstəliklərin profilaktikasında və cəmiyyətin ümumi sağlamlıq səviyyəsinin yüksəldilməsində böyük rol oynayır.
Təhsil pilləsi: Bakalavriat
İxtisas: Tibb bacısı işi
Fənnin məqsədi:
Uşaq və yeniyetmələrin sağlamlığını qiymətləndirmək üçün anatom-fizioloji yaş xüsusiyyətləri və müxtəlif yaş dövrləri üçün təməl anlayışlar haqqında bilikləri təkmiləşdirməsi. Uşaqlarda tez-tez rast gələn xəstəliklərin etiologiyası, patogenezi haqqında biliklərin əldə edilməsi. Pediatrik xəstələrdə müayinə vərdişlərinin möhkəmləndirilməsiş Klinik təfəkkürün formalaşması, klinik diaqnoz qoymaq prinsipləri ilə tanış olmaq, tez-tez rast gələn xəstəliklərin müalicə və profilaktikasının əsas prinsipləri ilə tanış olmaq.
Fənnin təlim nəticəsi:
1. Prenatal dövrdən 18 yaşa qədər uşaqların inkişaf və yaş xüsusiyyətlərini fərqləndirməyə bacarmalıdır
2. Böyümə, əqli və motor inkişafı pillələri, qidalanma, peyvənd cədvəli haqqında bilikləri tətbiq etməyi bacarmalıdır
3. Xəstələrin müayinəsində (anamnez toplamaq, sistem müayinə etmək, simptomarı şərh etmək cə s.) peşəkar tibb bacısı vərdişinə yiyələnməlidir,
4. Tez –tez rast gələninən xəstəliklərin etiologiya və patogenezini izah etməyə bacarmalıdır
5. Diaqnostikada istifadə edilən klinik-laborator müayinə üsullarını izah etməyi bacarmalıdır
6. Pediatrik xəstəliklər zamanı tibb bacısı tərəfindən təttbiq edilən tədbirlərinin seçimini izah etməyi bacarmalıdır.
Fənnin məzmunu
Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilmiş məcburi fəndir.
Tibb bacısı üçün uşaq və yeniyetmələrdə sağlamlığın təmin edilməsi vacib problemlərindəndir. Bu baxımdan tibb bacısı işi ixtisasında pediatriya elminin əsaslarının, sağlam və xəstə uşağın inkişaf xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi ümumi profilli həkim kadrlarının hazırlanmasında önəmli rol oynayır. Həmçinin, yaşlılarda rast gələn bir çox funksional pozğunluqların və xəstəliklərin profilaktikası uşaq doğulduğu vaxtdan və bəzən də bətndaxili dövrdə həyata keçirilməlidir. Sonuncu isə ancaq uşaq orqanizminin xüsusiyyətlərinə yaxşı bələd olan, sağlam uşaqların bəslənməsi və böyüdülməsini, uşaq yaşları patologiyalarını, müasir müalicə və profilaktika metodlarını mükəmməl bilən həkim mütəxəssislər tərəfindən həyata keçirilə bilər. “Uşaq sağlamlığı və xəstəlikləri” fənni ailənin və cəmiyyətin sağlamlığının yaxşılaşdırılması, uşağın qayğı ehtiyaclarının qorunması ilə əlaqəli bilik və təcrübə daxildir. Bu fənnin tədrisi zamanı uşaqların sağlamlığı və xəstəlikləri, təməl sağlamlıq xidmətləri, böyümə və inkişaf xüsusiyyətləri, inkişaf pozulmaları, qidalanma qaydaları və qidalanma pozulmaları, orqan və sistemlərlə əlaqəli xəstəliklər, xəstəliklərin müalicə və profilaktikası kimi anlayışlar yer aldı.
|
№ |
Mövzu (mühazirə) |
Readings (Ədəbiyyat) |
Saat |
|
1 |
Uşaq poliklinikasının strukturu və iş prinsipi. Tibb bacısının uşaq poliklinikası şəraitində ambulator xidmətin təşkilində rolu. |
|
2 |
|
2 |
Poliklinika şəraitində vaksinasiyanın təşkili. Peyvənd kabinetinin iş prinsipi və tibb bacısının rolu. |
|
2 |
|
3 |
Uşaq xəstəxanasının strukturu və iş prinsipi. Müxtəlif yönümlu pediarik şöbələrin iş xüsusiyyətləri və tibb bacısının xidmətinin təşkili. |
|
2 |
|
4 |
Pediatrik reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsinin iş xüsusiyyətləri və tibb bacısının xidmətinin təşkili. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s.51-81) |
2 |
|
5 |
Uşaqlarda bağırsaq infeksiyaları fonunda inkişaf edən kəskin susuzlaşma. Stasionar və ev şəraitində rehidratasiyanın təşkilində tibb bacısının rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (səh.142-189) |
2 |
|
6 |
Uşaqlarda təxirəsalınmaz hallar (qıcolma, hipertermiya, larinqospazm) zamanı yardımın göstərilməsində tibb bacısının xidmət xüsusiyyətləri. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (səh.142-189) |
2 |
|
7 |
Uşaqlarda tənəffüs sisteminin irsi xəstəlikləri (mukovissidoz, α1-antitripsinin defisiti, ağciyər hemosiderozu və s.) zamanı tibb bacısının xidmət xüsusiyyətləri. |
|
2 |
|
8 |
Uşaqlarda həzm sisteminin funksional xəstəlikləri (qəbizlik, funksional dispepsiya, qıcıqlanmış bağırsaq sindromu) zamanı tibb bacısının xidmət xüsusiyyətləri. |
|
2 |
|
9 |
Uşaqlarda xronik kardiorevmatoloji xəstəliklər (YRA, SQQ, dermatomiozit və s.) zamanı tibb bacısının xidməti. |
|
2 |
|
10 |
Xronik böyrək çatışmazlığı zamanı xüsusi müalicə üsullarının (hemodializ, plazmaferez və s.) tədbiqində tibb bacısının rolu və xidmət xüsusiyyətləri. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 569 səh. (səh. 128-136, 209-213) |
2 |
|
11 |
Uşaqlarda helmintozlar (enterobioz, askaridoz və s.). Helmint invaziyasının müalicə və profilaktikasının təşkilində tibb bacısının xidməti. |
|
2 |
|
12 |
Uşaqlıq dövrünün yoluxucu xəstəlikləri. Qızılca. Məxmərək. Su çiçəyi. Epidemik parotit. |
|
2 |
|
13 |
Uşaqlıq dövrünün yoluxucu xəstəlikləri. Göy öskürək. Skarlatina. Difteriya. |
|
2 |
|
14 |
Palliativ xidmətə ehtiyacı olan uşaqlarda tibb bacısının qulluğunun xüsusiyyətləri. Hospis, hospisin işinin təşkilində tibb bacısının rolu. |
|
2 |
|
15 |
Uşaqlarda xronik xəstəliklər zamanı tibb bacısının xidmətinin stasionar və ev şəraitində təşkili. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 39-42)
|
2 |
|
Həftə |
Dərs |
Mövzu (praktika) |
Readings (Ədəbiyyat) |
Saat |
|
1
|
1 |
Uşaq poliklinikasının strukturu və iş prinsipi. Tibb bacısının uşaq poliklinikası şəraitində ambulator xidmətin təşkilində rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
2 |
Sağlam uşaq kabineti. İlkin patronaj, qaydaları. Maarifləndirmə işində tibb bacısının iştirakı (ana südü ilə qidalandırmanın faydası, uşağa düzgün qulluq qaydaları və s.) |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
|
3 |
Poliklinika şəraitində vaksinasiyanın təşkili. Milli peyvənd təqvimi. Peyvənd kabinetinin iş prinsipi və tibb bacısının rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
|
2
|
4 |
Vaksinasiya ilə bağlı həqiqi və yalnış əks göstərilər haqqında anlayış. Vaksin ilə bağlı normal reaksiyalar və fəsadlar, tibb bacısının taktikası. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
5 |
Uşaq xəstəxanasının strukturu və iş prinsipi. Müxtəlif yönümlu pediarik şöbələrin iş xüsusiyyətləri və tibb bacısının xidmətinin təşkili. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 474-488) |
2 |
|
|
6 |
Xəstəxananın baş tibb bacısı və müxtəlif yönümlü şöbələrdə böyük tibb bacısının iş qaydaları və vəzifələri. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
|
3 |
7 |
Tibb müəssisələrində pediatrik reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsinin iş xüsusiyyətləri və tibb bacısının xidmətinin təşkili. Komalar (diabetik, hipoqlikemik və s.), anafilaktik şok. |
|
2 |
|
8 |
Həyatı vacib funksiyaların (tənəffüs, qan dövranı və s.) saxlanılması üçün istiadə edilən cihazların istismar qaydaları və tibb bacısının funksiyası. Reanimasiya zamanı işlədilən dərman vasitələrinin istifadə və qeydiyyat prinsipləri. Digər şöbələrə köçürülmə və sənədləşmə qaydaları. |
|
2 |
|
|
9 |
Uşaqlarda bağırsaq infeksiyaları fonunda inkişaf edən kəskin susuzlaşma. Susuzlaşmanın dərəcələri, qiymətləndirmə prinsipləri (ÜST). |
|
2 |
|
|
4 |
10 |
Rehidratasiya planının susuzlaşma dərəcəsindən asılı olaraq hazırlanması və tədbiqi. Stasionar və ev şəraitində rehidratasiyanın təşkilində tibb bacısının rolu. |
|
2 |
|
11 |
Uşaqlarda təxirəsalınmaz hallar (qıcolma, hipertermiya, larinqospazm, bayılma və s.) zamanı yardımın göstərilməsində tibb bacısının xidmət xüsusiyyətləri. |
|
2 |
|
|
12 |
Ilkin yardım və stasionar şəraitində yardımın həyata keçirilməsində tibb bacısının rolu. İstifadə olunan əsas dərman vasitələri və onların tədbiq qaydaları. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
|
5 |
13 |
Aralıq imtahan |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
14 |
Uşaqlarda tənəffüs sisteminin irsi xəstəlikləri (mukovissidoz, α1-antitripsinin defisiti, ağciyər hemosiderozu və s.) zamanı tibb bacısının xidmət xüsusiyyətləri. Bronx-ağciyər sisteminin drenaj funksiyasının bərpa üsullarının tədbiqində tibb bacısının rolu. Müalicəvi idman texnikası. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
|
15 |
Uşaqlarda həzm sisteminin funksional xəstəlikləri (qəbizlik, funksional dispepsiya, qıcıqlanmış bağırsaq sindromu) zamanı tibb bacısının xidmət xüsusiyyətləri. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
|
6 |
16 |
Müalicəvi pəhriz masaları. Həzm sisteminin funksional xəstəlikləri zamanı pəhrizin təşkilində tibb bacısının rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
17 |
Uşaqlarda xronik kardiorevmatoloji xəstəliklər (YRA, SQQ, dermatomiozit və s.) zamanı tibb bacısının xidməti. Kəskinləşmə dövründə müalicə üsullarnın tədbiqində tibb bacısının rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
|
18 |
Xronik kardiorevmatoloji xəstəliklər nəicəsində əlilliyi olan xəstə uşaqlara qulluğun təşkili. Reabilitasiyaya ehtiyacı olan uşaqların qiymətləndirilməsində və sənədləşmənin aparılmasında tibb bacısının rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
|
7 |
19 |
Xronik böyrək çatışmazlığı zamanı xüsusi müalicə üsullarının (hemodializ, plazmaferez və s.) tədbiqində tibb bacısının iş prinsipi və xidmət xüsusiyyətləri. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 474-488) |
2 |
|
20 |
Xronik böyrək çatımazlığı olan uşaqlarda əlillik dərəcəsinin qiymətləndirilməsi və sənədləşmənin aparılmasında tibb bacısının rolu. Xüsusi pəhriz prinsipləri, rejim və pəhrizin təşkilində tibb bacısının iştirakı. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
|
21 |
Uşaqlarda helmintozlar (enterobioz, askaridoz və s.), törədiciləri, yoluxma yolları, gigiyenik qaydalara riayyət etməyin vacibliyi. |
|
2 |
|
|
8 |
22 |
Helmint invaziyasının müalicə və profilaktikasının təşkilində tibb bacısının xidməti. Tibb bacısının maarifləndirici tədbirlərdə iştirakı |
|
2 |
|
23 |
Uşaqlıq dövrünün yoluxucu xəstəlikləri. Qızılca. Məxmərək. Etiopatogenez, əsas klinik təzahürlər. Ev şəraitində müalicə və əks epidemioloji tədbirlərin təkilində tibb bacısının rolu. |
|
2 |
|
|
24 |
Uşaqlıq dövrünün yoluxucu xəstəlikləri. Su çiçəyi. Epidemik parotit. Etiopatogenez, əsas klinik təzahürlər. Ev şəraitində müalicə və əks epidemioloji tədbirlərin təkilində tibb |
|
2 |
|
|
9 |
25 |
Uşaqlıq dövrünün yoluxucu xəstəlikləri. Göy öskürək. Skarlatina. Etiopatogenez, əsas klinik təzahürlər. Əsas müalicə prinsipləri. Əks epidemioloji tədbirlərin təşkilində tibb bacısının rolu |
|
2 |
|
26 |
Uşaqlıq dövrünün yoluxucu xəstəlikləri. Difteriya. Etiopatogenez, əsas klinik təzahürlər. Hospitalizasiyaya göstərişlər. Diferiya əlehinə zərdabın istifadə prinsipləri. Əks epidemioloji tədbirlərin təşkilində tibb bacısının rolu |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
|
27 |
Palliativ xidmətə ehtiyacı olan uşaqlarda tibb bacısının qulluğunun xüsusiyyətləri. Ev şəraitində qulluğun təşkili. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
|
10 |
28 |
Hospis, tibb bacısının hospisin işinin təşkilində rolu. Palliativ xidmətin mənəvi- etik xüsusiyyətləri. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. |
2 |
|
29 |
Uşaqlarda müxtəlif xronik xəstəliklər zamanı tibb bacısının xidmətinin stasionar və ev şəraitində təşkili. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
|
|
30 |
Pediatriyada reabilitasiya və sanator-kurort müalicənin tədbiqində tibb bacısının rolu. |
A.A. Əyyubova, H.H.Qabulov, N.H.Sultanova. Uşaq xəstəlikləri /Dərslik/ Bakı 2018, 558 səh. (s. 11-25) |
2 |
