Patologiya fənni xəstəliklərin yaranma səbəblərini, inkişaf mexanizmlərini və orqanizmdə törətdiyi morfoloji və funksional dəyişiklikləri öyrənən əsas elmi-disiplin fənnidir. Bu fənn tələbələrə xəstəliklərin etiologiyası, patogenezi və hüceyrə-tokuma səviyyəsində baş verən dəyişiklikləri sistemli şəkildə anlamağa imkan verir. Patologiya, həmçinin tibbi praktikada istifadə ediləcək biliklərin elmi əsaslarını formalaşdırır və klinik fənlərin tədrisi üçün zəruri nəzəri baza yaradır. Fənnin tədrisi zamanı tələbələr histoloji və laborator praktiki məşğələlər vasitəsilə toxuma və hüceyrələrdə baş verən morfoloji dəyişiklikləri mikroskop altında öyrənir, həmçinin müxtəlif laborator analiz metodlarını tətbiq etməklə xəstəlik proseslərinin patoloji təhlilini həyata keçirirlər. Patologiya fənni, həmçinin tələbələrdə analitik və tənqidi düşünmə bacarıqlarını inkişaf etdirir, elmi-tədqiqat fəaliyyətlərinə ilkin hazırlıq rolunu oynayır və gələcəkdə tibbi və bioloji sahələrdə ixtisaslaşma üçün əsas zəmin yaradır.

Payız semestrində keçirilən fənlər

Fənnin kodu: İF-12

Patologiya

Təhsil pilləsi:  Əsas (baza) ali tibb təhsili

İxtisas: Fizioterapiya və tibbi reabilitasiya

Fənnin məqsədi:

Patologiya fənninin məqsədi istər həyati, istərsə də postmortal dövrlərdə ümumpatoloji proseslərin və müxtəlif xarakterli xəstəlik, sindrom və digər patoloji proseslərin struktur (morfoloji) və dinamik əsaslarının, fizioterapiya prosesində rast gəlinən xəstəliklər zamanı orqanizmdə müxtəlif səviyyələrdə inkişaf edən struktur dəyişikliklərin etio-patogenetik, morfogenetik və tanatogenetik xüsusiyyətlərinin, xəstəlik və digər bütün patoloji proseslərin ağırlıq dərəcələrinin morfoloji əsaslarının öyrənilməsidir.

Fənnin təlim nəticəsi:

 Tələbə bilir:

1. Patoloji proseslərin əsas növlərinin inkişaf mexanizmlərini, morfologiyasını;

2. Sümük, oynaq və yumşaq toxuma patologiyalarının əsas morfoloji və funksional təzahürlərini;

3. Periferik sinir və skelet əzələ patologiyalarının və mərkəzi sinir sisteminin xəstəliklərinin morfoloj -funksional və pato patogenetik xüsusiyyətlərini;

 Tələbə bacarır:

1. Patologiya laboratoriyasında müxtəlif patoloji proseslərə və xəstəliklərə aid olan makroskopik və mikroskopik preparatların diaqnostikasını;

2. Müxtəlif qan dövranı pozulmaları zamanı orqan və toxumalarda yaranan dəyişikliklərin morfoloji diaqnostikasını qoymağı;

3. İltihabi, infeksion və genetik xəstəliklərin ümumi xüsusiyyətlərini təyin etməyi;

4. Xoş- və bədxassəli şişlərin morfoloji differensial diaqnostikasını;

5. Sümük, oynaq, yumşaq toxuma, skelet əzələləri, mərkəzi və periferik sinir sistemlərinin patologiyalarının ən çox rast gəlinən makroskopik və mikroskopik preparatlarını təsvir etməyiş

 Tələbə yiyələnir:

1. Patoloji proseslər zamanı toxuma və orqanlarda gedən morfo-funksional dəyişikliklərə əsasən fizioterapiya problemlərini müəyyənləşdirmək və təhlil etmək;

2. Ümumi patomorfoloji dəyişikliklərə əsaslanaraq müvafiq xəstəliklərə uyğun fizioterapiya üsullarının seçilməsi. 

Fənnin məzmunu

 “Patologiya” fənni xəstəliklərin, patoloji proseslərin və hüceyrə patologiyasının inkişafının ümumi qanunauyğunluqlarını öyrənir. “Patologiya” fənni böyük qruplarda tələbələrə nəzəri olaraq mühazirələrin oxunması və kiçik qruplarda praktik məşğələlərin keçirilməsi formatında tədris olunur.

“Patologiya” fənni baza ali tibb təhsili kurikulumunun əsas hissəsinə aiddir. Fənn 2-ci kursun 3-cü semestrində tədris olunur. 

“Patologiya” tibb və səhiyyə sahəsində fundamental fənn olub, tibbi biliklərin əsasını təşkil edir. O, müxtəlif xəstəliklərin və pozulmaların mexanizmləri haqqında əsas bilik və anlayışı təmin edir. Patologiyanı dərindən bilmədən digər tibbi fənləri başa düşmək və mənimsəmək olduqca çətindir. Patologiyanın klinik praktikaya birbaşa aidiyyəti vardır ki, bu da tələbələrə xəstəliklərin diaqnozunun və effektiv müalicəsinin təyinində kömək edir. Əsas patoloji proseslər haqqında biliklər tibb işçilərinə uyğun qərarlar qəbul etməyə və xəstələrə daha yaxşı qulluq göstərməyə imkan verir. Patologiya tənqidi düşünmə və problem həll etmə bacarıqlarını ehtiva edir. Tələbələr laboratoriya testlərinin nəticələri, görüntüləmə tədqiqatları və xəstəlik tarixləri daxil olmaqla klinik məlumatları təhlil etməyi və şərh etməyi öyrənirlər. Bu analitik yanaşma səhiyyədə və bir çox başqa sahələrdə dəyərlidir.

Patologiyanın dərindən dərk edilməsi səhiyyədə əsaslı tədqiqatlara və yeniliklərə səbəb ola bilər. Patologiyada üstün olan tələbələr yeni müalicə üsullarının, diaqnostik vasitələrin və tibbi irəliləyişlərin inkişafına töhfə verə bilərlər. Patologiyanı başa düşmək sağlamlıq və xəstəlik haqqında vahid perspektiv təmin edir. O, müxtəlif tibbi fənləri birləşdirir və tələbələrə hərtərəfli səhiyyə xidmətinin göstərilməsi üçün vacib olan xəstə baxımında daha böyük mənzərəni görməyə kömək edir.

Tibb daim inkişaf edən bir sahədir. Patologiyanın öyrənilməsi tələbələri karyeraları boyunca davamlı öyrənmə üçün güclü əsaslarla təchiz edir. Tibb elmindəki yeni kəşflər və irəliləyişlər mütəxəssislərdən ən son məlumatlardan xəbərdar olmağı tələb edəcək.

Tələbələr ümumi patologiyada əldə etdikləri bacarıqları klinik praktikada, tibbi tədqiqatlarda, səhiyyənin idarə edilməsində və xəstələrin diaqnostikası, müalicəsi və müdafiəsi üçün səhiyyə ilə bağlı müxtəlif peşələrdə tətbiq etmək, tibbi nailiyyətlərə töhfə vermək və bu sahədə məlumatlı qərarlar qəbul etmək imkanı əldə edəcəklər.